Co to jest gwint?

Gwint to rodzaj powierzchni skojarzonej, która jest stosowana do łączenia dwóch elementów lub jako element zębaty w maszynach. Gwint jest zazwyczaj stosowany w postaci spiralnego rowka, który jest wycięty na powierzchni cylindrycznej lub stożkowej.

Gwint jest jednym z najważniejszych elementów w inżynierii mechanicznej i jest używany w wielu aplikacjach, takich jak produkcja śrub, nakrętek, wałków, przekładni, itp. Gwint jest także używany jako element łączący w maszynach, takich jak silniki, przekładnie, skrzynie biegów i wiele innych.

Gwint jest używany do łączenia dwóch elementów razem, co umożliwia ich mocne i stabilne połączenie. Jest to szczególnie ważne w przypadku aplikacji, w których elementy są narażone na duże obciążenia, takie jak maszyny i urządzenia przemysłowe.

Gwint może być wytwarzany przez różne procesy, takie jak gwintowanie, frezowanie lub toczenie. Gwintowanie jest jednym z najczęściej stosowanych procesów produkcji gwintów, ponieważ jest to szybki i wydajny sposób na wytworzenie gwintów o wysokiej jakości.

Jakie są rodzaje gwintów?

Istnieje wiele rodzajów gwintów, które różnią się kształtem, rozmiarem i zastosowaniem. Oto kilka najbardziej powszechnych rodzajów gwintów:

• Gwint metryczny M i MF (przeważnie 60 stopni)  - jest to najbardziej powszechny rodzaj gwintu w Europie i Azji. Gwint metryczny jest używany między innymi do produkcji śrub i nakrętek o różnych rozmiarach. Gwint metryczny to jeden z najbardziej popularnych rodzajów gwintu stosowanych na całym świecie. Charakteryzuje się on standardową, symetryczną spiralną raną i jest oznaczany jako M (np. M6, M8 itp.). Gwint metryczny jest stosowany w wielu różnych dziedzinach, w tym przemyśle, budownictwie i motoryzacji. Gwint metryczny jest szczególnie przydatny w aplikacjach mechanicznych, gdzie jego standardowe wymiary pozwalają na łatwe i szybkie mocowanie elementów. Gwint metryczny jest również często stosowany w maszynach i urządzeniach. Inne popularne zastosowania gwintu metrycznego to mocowanie elementów metalowych, takich jak kolumny, ramiona i inne komponenty konstrukcyjne. Gwint metryczny jest również stosowany w instalacjach sanitarnych, takich jak armatura i rury, a także w instalacjach elektrycznych, takich jak oprawy oświetleniowe i gniazdka elektryczne.
• Gwint Whitwortha - jest to rodzaj gwintu, który jest popularny w Wielkiej Brytanii i jest stosowany do produkcji śrub i nakrętek. Gwint Whitwortha jest szczególnie użyteczny w aplikacjach, w których ważne jest zachowanie odpowiedniego poziomu wytrzymałości. Gwint Whitwortha to jeden z rodzajów gwintów, który został opracowany w XIX wieku przez Henry'ego Josepha Whitwortha, angielskiego inżyniera mechanicznego. Gwint Whitwortha jest oznaczany jako BSW (ang. British Standard Whitworth) i jest jednym z pierwszych standardów w zakresie gwintów na świecie. Gwint Whitwortha był szeroko stosowany w Wielkiej Brytanii i krajach kolonii brytyjskich, a także w innych krajach europejskich, w tym w Niemczech i Francji. Gwint Whitwortha był szczególnie popularny w aplikacjach mechanicznych, takich jak maszyny i urządzenia, a także w instalacjach sanitarnych i elektrycznych. W przemyśle motoryzacyjnym gwint Whitwortha był stosowany w silnikach samochodów i innych aplikacjach motoryzacyjnych, takich jak hamulce i zawieszenie. Gwint Whitwortha był również stosowany w innych dziedzinach, takich jak budownictwo i przemysł meblowy. W dzisiejszych czasach gwint Whitwortha jest mniej powszechny niż inne rodzaje gwintów, takie jak gwint metryczny i gwint calowy, ale nadal jest stosowany w niektórych aplikacjach, zwłaszcza w Wielkiej Brytanii i krajach kolonii brytyjskich.
• Gwint calowy UN, UNC i UNF (55 lub 60 stopni) - są to rodzaje gwintów, które są szeroko stosowane w Stanach Zjednoczonych i są używane do produkcji śrub i nakrętek o różnych rozmiarach. Gwint calowy to jeden z rodzajów gwintów stosowanych w Stanach Zjednoczonych i innych krajach, gdzie system jednostek miar oparty jest na calach. Gwint calowy jest oznaczany jako UNC (ang. Unified National Coarse) lub UNF (ang. Unified National Fine). Gwint calowy jest szczególnie popularny w aplikacjach mechanicznych i jest często stosowany w maszynach i urządzeniach oraz w instalacjach sanitarnych i elektrycznych. Gwint calowy jest także często stosowany w różnych elementach konstrukcyjnych, takich jak kolumny, ramiona i inne komponenty metalowe. W przemyśle motoryzacyjnym gwint calowy jest często stosowany w silnikach samochodów, w tym w częściach takich jak wałki rozrządu i koła zamachowe. Gwint calowy jest również stosowany w innych aplikacjach motoryzacyjnych, takich jak hamulce i zawieszenie. Inne zastosowania gwintu calowego to mocowanie elementów w instalacjach hydraulicznych i pneumatycznych oraz w instalacjach oświetleniowych i elektrycznych. Gwint calowy jest również często stosowany w innych dziedzinach, takich jak budownictwo i przemysł meblowy.
• Gwint trapezowy symetryczny i niesymetryczny - jest to rodzaj gwintu, który jest szczególnie przydatny w aplikacjach, w których ważne jest zachowanie dużej wytrzymałości i sztywności. Gwint trapezowy, znany również jako gwint trapezoidalny, jest rodzajem gwintu, w którym powierzchnia skoku gwintu jest trapezoidalna, a nie cylindryczna jak w przypadku innych rodzajów gwintów. Gwint trapezowy składa się z dwóch płaszczyzn prostych i dwóch powierzchni skosów. Istnieją dwa główne rodzaje gwintów trapezowych: gwint trapezowy ISO (zgodny z normami międzynarodowymi) i gwint trapezowy ACME (znany również jako gwint Acme amerykański). Gwint trapezowy ISO jest stosowany w Europie, a gwint trapezowy ACME jest stosowany w Stanach Zjednoczonych i innych krajach. Gwint trapezowy jest szeroko stosowany w wielu różnych aplikacjach, w tym w maszynach i urządzeniach przemysłowych, takich jak maszyny do obróbki metalu, maszyny do produkcji wyrobów z tworzyw sztucznych i narzędzia pomiarowe. Gwint trapezowy jest również często stosowany w aplikacjach, takich jak śruby i nakrętki do mocowania, narzędzia i urządzenia do przenoszenia napędu, a także w ruchomych częściach takich jak prowadnice i prowadnice ślizgowe.

Rodzaje gwintów wg zastosowań

Ponadto rozróżniamy również gwinty dodatkowe rodzaje gwintów wg zastosowań:

• Gwint wentylowy to rodzaj gwintu, który jest szczególnie przydatny w aplikacjach, w których wymagane jest usuwanie powietrza lub gazu. Gwint wentylowy jest zazwyczaj stosowany w rurach, zaworach i złączkach do wentylacji i odprowadzania powietrza. Gwint wentylowy jest zaprojektowany w taki sposób, aby powietrze miało łatwy dostęp do zewnętrznej powierzchni gwintu, umożliwiając jego szybkie i skuteczne usuwanie. Gwinty wentylowe mają specjalne rowki, które umożliwiają swobodny przepływ powietrza, co zapobiega tworzeniu się próżni i utrudnia wysiłek potrzebny do usuwania powietrza. Wiele różnych rodzajów gwintów wentylowych jest dostępnych na rynku, w tym gwinty trapezowe, gwinty cylindryczne i gwinty koncentryczne. Gwinty te mogą być wykonane z różnych materiałów, w tym ze stali, aluminium, mosiądzu i tworzyw sztucznych, w zależności od wymagań aplikacji.
• Gwint rurowy walcowy i gwint rurowy stożkowy to dwa różne rodzaje gwintów, które są stosowane w różnych aplikacjach. Gwint rurowy walcowy jest rodzajem gwintu, w którym powierzchnia gwintu jest w kształcie walca. Jest to jeden z najbardziej powszechnych rodzajów gwintów i jest często stosowany w różnych aplikacjach, takich jak połączenia rur, zawory i armatura. Gwint rurowy walcowy jest łatwy w produkcji i wygodny w montażu, co czyni go bardzo popularnym w wielu branżach. Gwint rurowy stożkowy jest innym rodzajem gwintu, w którym powierzchnia gwintu jest w kształcie stożka. Jest to bardziej zaawansowana forma gwintu i jest często stosowana w aplikacjach wymagających większej szczelności i wytrzymałości. Gwint rurowy stożkowy jest trudniejszy w produkcji i montażu niż gwint rurowy walcowy, ale jego dodatkowe korzyści, takie jak lepsza szczelność i wytrzymałość, czynią go atrakcyjnym dla wielu branż.
• Gwint Edisona jest rodzajem gwintu stosowanego w specjalnych żarówkach elektrycznych. Nosi on nazwę po swoim wynalazcy, Thomasie Edisonie, który wynalazł go w latach 80. XIX wieku. Gwint Edisona jest zazwyczaj wykonany z metalu i składa się z rzędów spiralnych ząbków. Jest on stosowany w żarówkach elektrycznych, aby umożliwić ich bezpieczne i pewne zamocowanie w gniazdku elektrycznym. W głównej mierze, gwint Edisona jest używany w żarówkach o dużej mocy świetlnej, takich jak żarówki halogenowe, metalohalogenowe i żarówki LED, aby zapewnić odpowiednie i bezpieczne podłączenie.

Ponadto gwinty możemy również podzielić względem kształtu na gwinty trójkątne, trapezowe symetryczne i niesymetryczne, prostokątne i okrągłe.

Gwinty mogą być również wewnętrzne i zewnętrzne, a ponadto prawozwojne (prawe) lub lewozwojne (lewe).

Oznaczenia gwintów (znajdziesz również tutaj):

Gwinty metryczne:

• M – gwint metryczny zwykły, zarys trójkątny o kącie 60°.
• MF– gwint metryczny drobnozwojny o kącie 60°.

Gwinty calowe:

• UNC – gwint calowy, zwykły i zunifikowany.
• UNF – gwint calowy, zunifikowany, drobnozwojny, zarys trójkątny 60°.
• UNEF – gwint calowy, zunifikowany, drobnozwojny, przy krótkich gwintach i cienkiej ścianie rur.
• BSF – gwint calowy Whitwortha, drobnozwojny.
• BSW – gwint calowy Whitwortha, zwykły o zarysie trójkątno-walcowym i kącie 55°.

Gwinty zunifikowane:

• UN – gwint zunifikowany o skoku uprzywilejowanym.
• UNS – gwint zunifikowany posiadający specjalną średnicę i podziałkę gwintu.

Gwinty amerykańskie:

• ACME – gwint amerykański trapezowy symetryczny o ogólnym zastosowaniu.
• G (lBSPP) – gwint rurowy walcowy, zarys trójkątny 55°.

Gwinty rurowe:

• Rp – gwint rurowy, walcowy, wewnętrzny.
• Rc – gwint rurowy, stożkowy, wewnętrzny.
• NPT – gwint rurowy Briggsa, stożek o zbieżności 1:16.
• R (BSPT) – gwint rurowy o stożku zewnętrznym. 

Pozostałe gwinty:

• E – gwint Edisona
• Tr – gwint trapezowy symetryczny, przeznaczony do użycia w połączeniach ruchowych, gdzie występują duże obciążenia,
• NC – gwint specjalny – zastosowanie w rurach stalowych i instalacjach elektrycznych,
• Pg – gwint specjalny, pancerny, przeznaczony do instalacji elektrycznych,
• Rd – gwint okrągły – wysoka wytrzymałość statyczna i zmęczeniowa
• RW, FG – gwint rowerowy,
• S – gwint trapezowy metryczny,
• Ven, Vg – gwint wentylowy, zastosowanie do zaworów wulkanizowanych,
• W – gwint stożkowy do zaworów gazowych.

W naszej ofercie znajdziesz sprawdziany do gwintów (więcej informacji tutaj) i gwintowniki maszynowe metryczne wysokowydajne (tutaj).